(TAP) - Chiều ngày 26/2, Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon có buổi hội đàm cùng Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Phạm Minh Chính nhân chuyến thăm chính thức Việt Nam từ ngày 25 – 28/2. Sau quá trình trao đổi, hai bên nhất trí nâng cấp mối quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện, đánh dấu đánh dấu kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.
Như vậy, New Zealand chính thức trở thành Đối tác Chiến lược Toàn diện thứ 10 của Việt Nam. Kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1975 và quan hệ Đối tác Chiến lược từ năm 2020, Việt Nam và New Zealand đã chia sẻ tầm nhìn chung về một khu vực ổn định, thịnh vượng. Mối quan hệ giữa hai nước thời gian qua phát triển mạnh mẽ với sự gắn bó và hợp tác không ngừng được củng cố cả trên bình diện song phương, khuôn khổ tiểu vùng, khu vực và đa phương.
Thủ tướng Christopher Luxon gặp gỡ Thủ tướng Phạm Minh Chính. Nguồn: Cổng thông tin Chính phủ Việt Nam
Theo thông tin từ Cổng thông tin Chính phủ Việt Nam, hai vị Thủ tướng nhất trí mục tiêu của quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện là củng cố khuôn khổ cho hợp tác sẵn có giữa hai quốc gia đóng góp vào hòa bình, ổn định, thịnh vượng trong nước và trên toàn cầu. Trong năm tới, Việt Nam và New Zealand sẽ phối hợp xây dựng Chương trình Hành động chung nhằm hiện thực hóa các sáng kiến cụ thể trong khuôn khổ quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện, tập trung vào năm trụ cột hợp tác chính. Bao gồm: chính trị - ngoại giao; quốc phòng, an ninh và hợp tác biển; kinh tế, thương mại và đầu tư; khoa học - công nghệ và ứng phó với biến đổi khí hậu; giáo dục và giao lưu nhân dân.
Trên phương diện chính trị, hai nước thống nhất tăng cường trao đổi cấp cao, đẩy mạnh hợp tác đa phương, khu vực, tiểu vùng trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ. Nhân dịp kỷ niệm 50 năm quan hệ đối thoại ASEAN - New Zealand, hai bên cam kết củng cố quan hệ song phương và cùng chuẩn bị cho Hội nghị Thượng đỉnh vào tháng 10/2025. Việt Nam đánh giá cao vai trò của New Zealand trong khu vực đồng thời hoan nghênh mong muốn thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện New Zealand - ASEAN. Song song đó, New Zealand ghi nhận những đóng góp quan trọng của Việt Nam trong việc điều phối quan hệ song phương và thúc đẩy hợp tác khu vực. Hai bên nhất trí làm sâu sắc hơn quan hệ giữa Bộ Ngoại giao hai nước cũng như tăng cường trao đổi chiến lược giữa các viện nghiên cứu.
Ảnh minh họa. Nguồn: Cổng thông tin Chính phủ Việt Nam
Trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh, hợp tác biển, Việt Nam và New Zealand sẽ tiếp tục triển khai các cơ chế đối thoại theo Kế hoạch hợp tác đã thống nhất, mở rộng hợp tác ở các lĩnh vực tiềm năng phù hợp lợi ích chung. Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chia sẻ thông tin, phối hợp chặt chẽ trong các vấn đề an ninh phi truyền thống như biến đổi khí hậu, chính phủ điện tử, khoa học - kỹ thuật, chống khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia và hợp tác tại Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc. Đặc biệt, đối thoại biển lần thứ nhất được đánh giá cao, tạo tiền đề duy trì trao đổi thường xuyên, tăng cường hợp tác hàng hải.
Về hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư, hai Thủ tướng đặt mục tiêu nâng kim ngạch thương mại song phương lên 3 tỷ USD vào năm 2026. Để đạt điều này, đôi bên sẽ phối hợp xây dựng các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật, tạo thuận lợi cho thương mại, mở rộng tiếp cận thị trường, tăng cường hợp tác giữa cơ quan hải quan hai quốc gia, đồng thời khẳng định quyết tâm thúc đẩy hội nhập kinh tế khu vực, ủng hộ hệ thống thương mại đa phương dựa trên luật lệ, đảm bảo tính tự do, minh bạch, toàn diện, trong đó có việc cải cách Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Thống nhất thực hiện hiệu quả những hiệp định thương mại quan trọng như CPTPP, RCEP, AANZFTA, đóng góp vào sự phát triển kinh tế khu vực.
Đặc biệt, hợp tác về biến đổi khí hậu, khoa học và công nghệ tiếp tục được thúc đẩy mạnh mẽ. New Zealand sẽ hỗ trợ Việt Nam thông qua các chương trình viện trợ phát triển song phương, khu vực, tập trung vào những lĩnh vực thế mạnh. Hai nước nhấn mạnh sự cần thiết của việc cắt giảm khí thải nhà kính theo khuyến nghị của Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu, đồng thời tái khẳng định cam kết thực hiện mục tiêu của Hiệp định Paris. Để cụ thể hóa hợp tác, Bản thỏa thuận về Biến đổi khí hậu, tập trung vào thích ứng, giảm thiểu tác động và hợp tác về thị trường carbon đã được ký kết.
Ở lĩnh vực nông nghiệp, hai nước tiếp tục phối hợp nghiên cứu, phát triển mô hình nông nghiệp thông minh, đẩy mạnh hỗ trợ kỹ thuật, thương mại hóa sản phẩm nông nghiệp nhằm giúp Việt Nam xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, bền vững.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Christopher Luxon cùng thăm Văn Miếu Quốc Tử Giám. Nguồn: Cổng thông tin Chính phủ Việt Nam
Giao lưu nhân dân, đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo là một trụ cột quan trọng trong quan hệ hai nước. New Zealand khẳng định hỗ trợ đào tạo cho quan chức trung ương, địa phương Việt Nam bao gồm chương trình đào tạo tiếng Anh. Hai bên đánh giá cao hiệu quả của Thỏa thuận hợp tác giáo dục giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam với Bộ Giáo dục New Zealand vào tháng 11/2022 và khuyến khích các cơ sở giáo dục đại học của hai nước đẩy mạnh hợp tác liên kết đào tạo. Bên cạnh đó, hai bên cũng chú trọng hợp tác văn hóa, thể thao, du lịch thông qua tăng cường trao đổi đoàn, tham gia sự kiện văn hóa, thể thao quốc tế và mở rộng các chuyến bay giữa hai nước nhằm thúc đẩy du lịch.
Về hợp tác khu vực và đa phương, Việt Nam và New Zealand cam kết củng cố hợp tác tại các cơ chế khu vực như MRC, ACMECS, FOM, các sáng kiến liên quan và nhấn mạnh vai trò trung tâm của ASEAN trong phát triển tiểu vùng Mekong. Hai nước ủng hộ mạnh mẽ chủ nghĩa đa phương, hệ thống quốc tế dựa trên luật lệ, coi UNCLOS 1982 là "Hiến pháp của các đại dương". Giữa bối cảnh tình hình Biển Đông có nhiều diễn biến phức tạp, hai bên bày tỏ lo ngại, kêu gọi các bên liên quan kiềm chế, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế; đồng thời phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn đa phương, nhấn mạnh nguyên tắc tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và độc lập quốc gia theo Hiến chương Liên Hợp Quốc.
Với những bước tiến quan trọng này, quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam - New Zealand tiếp tục được củng cố, mở ra nhiều cơ hội hợp tác sâu rộng và bền vững trong tương lai.
Phương Vi