(TAP) – Cuộc khảo sát mới nhất từ Ngân hàng Dự trữ Liên bang (Fed) chi nhánh New York cho thấy, tâm lý người tiêu dùng ở Hoa Kỳ đang ngày càng bi quan, với nỗi lo thất nghiệp và lạm phát nguy cơ tăng cao nhất kể từ thời điểm trước COVID-19 bùng phát. Chuyên gia nói rằng, kết quả này phản ánh sự lo ngại ngày càng tăng đối với cuộc chiến thương mại toàn cầu có dấu hiệu leo thang thời gian qua.
Theo dữ liệu về kỳ vọng tiêu dùng hàng tháng của chi nhánh New York Cục Dự trữ Liên bang (Federal Reserve System, viết tắt: Fed) do CNBC News trích dẫn, người tham gia khảo sát dự đoán lạm phát sẽ đạt 3,6% trong vòng một năm tới – tăng 0,5% so với tháng trước (3/2025), đồng thời là mức cao nhất kể từ tháng 10/2023. Tờ báo này nhận định, đây là dấu hiệu cho thấy niềm tin của người tiêu dùng ngày suy giảm trước sức ép của chi phí sinh hoạt ngày càng tăng cao. Không chỉ lo ngại về giá cả, người tiêu dùng cũng thể hiện thái độ bi quan hơn về thị trường lao động. Khảo sát của Fed cho thấy, xác suất người tin rằng tỷ lệ thất nghiệp sẽ cao hơn trong năm tới tăng mạnh lên 44% - tức tăng 4,%. Đây cũng mức cao kỷ lục kể từ tháng 4/2020 – thời điểm đỉnh dịch COVID-19 tại Hoa Kỳ ảnh hưởng nặng nề đến nhiều ngành nghề, với tỷ lệ thất nghiệp tăng vọt.
Khảo sát gần đây của Ngân hàng Dự trữ Liên bang chi nhánh New York phản ánh lo lắng của người tiêu dùng về cuộc chiến thương mại toàn cầu (Nguồn: U.S. Department of Labor)
Tâm lý bất an của người tiêu dùng được cho còn lan sang thị trường tài chính, với tỷ lệ kỳ vọng rằng chứng khoán sẽ tăng trưởng trong năm tới giảm còn 33,8% - mức thấp nhất kể từ tháng 6/2022. Trong khi đó, kỳ vọng đối với vàng – tài sản đầu tư được cho là có mức độ biến động thấp, tương đối an toàn, lại tăng lên 5,2%, mức cao nhất kể từ tháng 4/2022. Các chuyên gia tại Ngân hàng Dự trữ Liên bang cho rằng, người tiêu dùng đang chuyển hướng sang các kênh đầu tư ít rủi ro hơn giữa bối cảnh kinh tế có nhiều biến động. Dữ liệu từ khảo sát của Fed cũng phần nào phù hợp với khảo sát tâm lý người tiêu dùng do Đại học Michigan (University of Michigan) thực hiện, khi kỳ vọng lạm phát trong năm (tính đến giữa tháng 4) đã tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 11/1981.
Điểm đáng chú ý là khảo sát của Fed diễn ra trước thời điểm cựu Tổng thống Donald Trump tuyên bố áp thuế mới vào ngày 2/4, cũng như trước khi lệnh tạm hoãn thuế quan 90 ngày được công bố một tuần sau đó. Mặc dù vậy, kết quả khảo sát vẫn phản ánh suy nghĩ của phần lớn người tiêu dùng về việc lo ngại tác động của các chính sách thuế quan, bất chấp chỉ số thị trường về lạm phát trong giới đầu tư vẫn ở mức thấp. Về kế hoạch dài hạn, kỳ vọng lạm phát trong khung thời gian 05 năm đã giảm nhẹ xuống còn 2,9%, thấp hơn 0,1 điểm phần trăm, trong khi triển vọng ba năm vẫn giữ nguyên ở mức 3%, nhưng quan ngại về chi phí sinh hoạt lại gia tăng. CNBC News dẫn lời một số trường hợp được Fed khảo sát, dự đoán giá thực phẩm trong năm tới sẽ tăng 5,2% – cao nhất kể từ tháng 5/2024. Ngoài ra, giá thuê nhà được dự báo tăng 7,2% - cao hơn 0,5% so với khảo sát trước của cơ quan này. Đặc biệt, chi phí chăm sóc y tế được kỳ vọng sẽ tăng mạnh nhất, lên đến 7,9% - mức tăng lớn nhất kể từ những tháng cuối nhiệm kỳ ông Joe Biden.
Chuyên gia hoạch định chính sách tại Cục Dự trữ Liên bang đang cân nhắc diễn biến thị trường đối với mục tiêu giảm lạm phát (Nguồn: X “@federalreserve”)
Triển vọng về giá xăng có phần khả quan hơn khi dự báo chỉ tăng 3,2%, giảm nhẹ 0,5% so với kỳ vọng hồi tháng 2. Cũng theo CNBC, những số liệu trên phản ánh bức tranh tâm lý tiêu dùng đang chuyển biến theo chiều hướng tiêu cực, khi người công dân phải đối mặt với nhiều bất ổn, từ thị trường lao động đến chi phí sinh hoạt và đầu tư bấp bênh. Một số chỉ số tuy vẫn cho thấy kỳ vọng ổn định trong trung hạn, nhưng nỗi lo về căng thẳng thương mại trước mắt giữa Washington, D.C và các đối tác đã tạo áp lực không nhỏ lên cả người tiêu dùng lẫn những nhà hoạch định chính sách.
Kelvin Huynh
