(TAP) - Ngày 21/4 (giờ địa phương), Văn phòng Liên hợp quốc về Ma túy và Tội phạm (United Nations Office on Drugs and Crime. Viết tắt: UNODC) công bố báo cáo cho thấy các tổ chức tội phạm đứng sau hoạt động lừa đảo trực tuyến tại châu Á đang gia tăng quy mô, phạm vi ảnh hưởng ra toàn cầu bất chấp các chiến dịch trấn áp triển khai quyết liệt.
Nguồn: United Nations Office on Drugs and Crime
Cụ thể, theo báo cáo mang tên “Điểm uốn: Hệ quả toàn cầu của các trung tâm lừa đảo, ngân hàng ngầm và thị trường trực tuyến bất hợp pháp ở Đông Nam Á” của UNODC, hàng chục nghìn người bị cưỡng bức lao động tại các cơ sở gian lận được tổ chức tinh vi. Trong đó, phần lớn nằm trong các khu kinh tế đặc biệt (SEZ) và vùng biên giới của Campuchia, Lào, Myanmar và Philippines. Dù nhiều quốc gia Đông Nam Á đã áp dụng các biện pháp mạnh tay nhằm triệt phá, các tổ chức tội phạm vẫn liên tục điều chỉnh chiến thuật thích ứng, né tránh sự truy quét của lực lượng chức năng.
Ảnh minh họa. Nguồn: United Nations Office on Drugs and Crime
Đáng lo ngại, hoạt động của các mạng lưới tội phạm lừa đảo trực tuyến đang vượt khỏi ranh giới khu vực. Trước áp lực truy quét tăng cao tại Đông Nam Á, nhiều nhóm chuyển hướng sang Nam Mỹ, châu Phi, các quốc gia có hệ thống pháp luật lỏng lẻo, hạ tầng công nghệ yếu kém. Những nơi này do thiếu năng lực quản lý, khả năng phòng vệ đã trở thành mảnh đất màu mỡ cho tội phạm tiếp tục tồn tại, phát triển. Ngoài ra, các mạng lưới tội phạm cũng từng bước liên kết các băng nhóm buôn bán ma túy tại địa phương để phục vụ mục đích rửa tiền, củng cố quyền kiểm soát.
Bản đồ 1. Các vị trí trung tâm lừa đảo đã biết hoặc được báo cáo ở khu vực sông Mê Kông giai đoạn 2023 – 2025. Nguồn: United Nations Office on Drugs and Crime
UNODC ước tính sự lan rộng các mạng lưới tội phạm có tổ chức đến những khu vực có năng lực quản trị yếu thu hút nhiều đối tượng cơ hội, tiếp tay cho tham nhũng, tạo điều kiện cho ngành công nghiệp tội phạm tiếp tục tăng trưởng về quy mô lẫn mức độ tinh vi. Hệ quả là sự hình thành hàng trăm trung tâm lừa đảo hoạt động như những cỗ máy kiếm tiền quy mô lớn với tổng lợi nhuận hằng năm lên tới gần 40 tỷ USD. Sự thành công của các nhóm tội phạm phần lớn nhờ khả năng rửa tiền hiệu quả thông qua tiền điện tử và hệ thống ngân hàng ngầm giúp dòng tiền phi pháp thâm nhập vào hệ thống tài chính toàn cầu. Khi các tổ chức tội phạm trong và ngoài khu vực Đông Nam Á ngày càng đóng vai trò chủ chốt trong các hoạt động lừa đảo, rửa tiền, tài chính bất hợp pháp trên thị trường quốc tế, hệ quả sẽ không chỉ dừng lại ở cấp độ khu vực mà sẽ lan rộng, để lại dấu ấn sâu sắc trên quy mô toàn cầu.
Bảng thống kê quốc tịch của những người bị phát hiện trong các khu tổ hợp lừa đảo tại khu vực. Nguồn: United Nations Office on Drugs and Crime
Ông Benedikt Hofmann, Quyền đại diện khu vực của UNODC tại Đông Nam Á và Thái Bình Dương, nhận định: “Chúng ta đang chứng kiến một làn sóng tội phạm có tổ chức từ Đông Á và Đông Nam Á lan rộng ra toàn cầu. Đây là một phần trong chiến lược mở rộng phạm vi hoạt động và phân tán rủi ro khi các đường dây bị siết chặt trong khu vực.” Theo ông Hofmann, quá trình lan tỏa đó chẳng khác nào “một khối u ác tính” dù bị triệt phá ở một điểm, nó nhanh chóng tái sinh ở nơi khác, tạo nên mạng lưới tội phạm liên kết chặt chẽ, vận hành tinh vi và khó kiểm soát. Thực trạng này đặt ra thách thức nghiêm trọng đối với chủ quyền quốc gia, tính hiệu lực hệ thống pháp luật cũng như năng lực hoạch định chính sách của nhiều quốc gia.
Trước thực trạng trên, UNODC kêu gọi cộng đồng quốc tế tăng cường phối hợp, chia sẻ thông tin, hỗ trợ kỹ thuật ngăn chặn sự lan rộng tội phạm công nghệ cao. Sự hợp tác xuyên biên giới giữ vai trò then chốt để bảo vệ an ninh và ổn định toàn cầu.
Viet Anh
